ODV staat voor Oudedagsverplichting, een fiscale pensioenconstructie waarbij een BV zich verplicht tot het uitkeren van een oudedagsvoorziening aan de voormalige directeur-grootaandeelhouder (DGA). Deze afkorting wordt veel gebruikt in de administratieve en fiscale wereld van slapende BVs, waar voormalige ondernemers hun pensioenkapitaal hebben ondergebracht. Een ODV-BV functioneert als een soort eigen pensioenverzekeraar binnen de BV-structuur.
Wat is ODV en waar staat deze afkorting voor?
De afkorting ODV staat voor Oudedagsverplichting, een term die zijn oorsprong vindt in de Nederlandse fiscale wetgeving voor pensioenvoorzieningen in eigen beheer. Deze benaming wordt specifiek gehanteerd voor situaties waarin een BV een pensioenverplichting heeft jegens haar (voormalige) DGA, zonder dat er sprake is van een formele pensioenregeling zoals bij werknemers.
In de context van slapende BVs wordt de term ODV gebruikt voor ondernemers die hun bedrijfsactiviteiten hebben beëindigd maar hun BV aanhouden voor het beheer van pensioenkapitaal. De specifieke Nederlandse benaming “oudedagsverplichting” benadrukt het karakter van de regeling: het gaat om een verplichting van de BV om op de oude dag van de DGA uitkeringen te doen.
De term ODV is ontstaan als onderdeel van de fiscale regelgeving rond pensioen in eigen beheer, een constructie die tot 2017 populair was onder DGA’s. Hoewel het sinds dat jaar niet meer mogelijk is om nieuwe pensioenregelingen in eigen beheer op te bouwen, blijven bestaande ODV’s hun functie behouden voor het uitkeren van eerder opgebouwd pensioen.
Wat betekent de afkorting ODV?
ODV betekent Oudedagsverplichting en verwijst naar een juridisch-fiscale constructie waarbij een BV verplicht is om oudedagsuitkeringen te doen aan de DGA. Deze verplichting ontstaat doordat de DGA gedurende zijn actieve ondernemersperiode pensioenrechten heeft opgebouwd binnen de eigen BV, in plaats van bij een externe pensioenverzekeraar.
Een ODV functioneert als een interne pensioenvoorziening waarbij de BV optreedt als pensioenuitvoerder. De DGA heeft recht op periodieke uitkeringen vanaf een vooraf bepaalde pensioenleeftijd, waarbij de hoogte en duur van de uitkeringen vastliggen in de pensioenovereenkomst. Deze constructie biedt voormalige ondernemers de mogelijkheid om hun pensioenkapitaal binnen de vertrouwde BV-structuur te behouden.
Voormalige ondernemers kiezen voor een ODV-constructie vanwege de fiscale voordelen en de controle over het eigen pensioenvermogen. De uitkeringen worden belast als loon uit vroegere dienstbetrekking, wat vaak gunstiger is dan andere vormen van vermogensuitkering. Bovendien blijft het vermogen binnen de BV beschermd tegen privéschuldeisers.
Hoe werkt een ODV-BV in de praktijk?
Een ODV-BV werkt in de praktijk als een eigen pensioenkas voor de DGA. De BV beheert het pensioenvermogen en keert op de afgesproken ingangsdatum periodieke bedragen uit aan de gepensioneerde DGA. Deze uitkeringen zijn gebaseerd op de opgebouwde pensioenrechten en de actuariële berekeningen die ten grondslag liggen aan de pensioenregeling.
De BV moet voldoende liquide middelen beschikbaar hebben om aan de uitkeringsverplichtingen te voldoen. Dit betekent dat het vermogen binnen de BV zodanig belegd moet worden dat er op het moment van uitkering voldoende cash beschikbaar is. Veel ODV-BVs beleggen daarom in een mix van vastrentende waarden en aandelen, waarbij de beleggingshorizon afgestemd is op de uitkeringsmomenten.
Fiscaal gezien bieden ODV-BVs interessante mogelijkheden. De uitkeringen worden belast in box 1 als loon uit vroegere dienstbetrekking, waarbij gebruik gemaakt kan worden van de ouderenkorting en andere fiscale faciliteiten. De BV zelf betaalt vennootschapsbelasting over de beleggingsopbrengsten, maar kan de pensioenuitkeringen aftrekken van de winst. Het beheer van een ODV-BV vereist wel specifieke administratieve en fiscale kennis, waarbij professionele begeleiding vaak noodzakelijk is.
Wat is het verschil tussen ODV en andere pensioenvormen?
Het belangrijkste verschil tussen een ODV en andere pensioenvormen ligt in de flexibiliteit en zeggenschap. Bij een ODV blijft het pensioenvermogen binnen de eigen BV, terwijl bij reguliere pensioenregelingen het vermogen wordt overgedragen aan een externe pensioenuitvoerder. Dit geeft de DGA meer controle over de beleggingen en de mogelijkheid om binnen fiscale grenzen aanpassingen te doen.
| Kenmerk | ODV-BV | Stamrecht-BV | Lijfrente-BV | Regulier pensioen |
|---|---|---|---|---|
| Vermogensbeheer | Binnen eigen BV | Binnen eigen BV | Binnen eigen BV | Bij externe uitvoerder |
| Uitkeringsduur | Levenslang mogelijk | Minimaal 5 jaar | Minimaal 5 jaar | Levenslang |
| Fiscale behandeling | Box 1 (loon) | Box 1 | Box 1 | Box 1 |
| Erfbaarheid | Beperkt mogelijk | Ja | Ja | Partnerpensioen |
| Afkoopmogelijkheid | Zeer beperkt | Beperkt | Beperkt | Niet mogelijk |
Een ander belangrijk verschil is de behandeling bij overlijden. Bij een ODV kunnen de nabestaanden onder voorwaarden recht hebben op een nabestaandenpensioen, terwijl bij een stamrecht-BV of lijfrente-BV het resterende kapitaal vaak als erfenis wordt behandeld. De keuze tussen deze vormen hangt af van persoonlijke omstandigheden, fiscale overwegingen en de gewenste mate van flexibiliteit.
Waarom kiezen ondernemers voor een ODV-constructie?
Ondernemers kiezen voor een ODV-constructie vanwege de unieke combinatie van fiscale optimalisatie en behoud van controle over het pensioenvermogen. Door het pensioenkapitaal binnen de BV-structuur te houden, kunnen zij profiteren van het lagere vennootschapsbelastingtarief op beleggingsrendementen en tegelijkertijd de regie behouden over de beleggingsstrategie.
De flexibiliteit in het uitkeringsmoment is een ander belangrijk voordeel. Binnen de fiscale grenzen kunnen DGA’s zelf bepalen wanneer de uitkeringen starten, meestal tussen 60 en 70 jaar. Dit biedt ruimte om in te spelen op persoonlijke omstandigheden en fiscale planning. Bovendien kunnen de uitkeringen worden afgestemd op andere inkomstenbronnen, waardoor een optimale belastingdruk wordt gerealiseerd.
Een ODV is vooral geschikt voor ondernemers die substantieel pensioenkapitaal hebben opgebouwd en waarde hechten aan zeggenschap over hun pensioenvoorziening. De constructie biedt bescherming tegen inflatie doordat het vermogen actief belegd kan worden, en tegen privéschuldeisers doordat het vermogen binnen de BV blijft. Voor ondernemers die hun bedrijf hebben verkocht maar hun pensioen-BV willen behouden, is een ODV vaak de meest logische keuze.
Wat zijn de belangrijkste kenmerken van een ODV?
De belangrijkste kenmerken van een oudedagsverplichting worden bepaald door fiscale wetgeving en praktische overwegingen. Een ODV kent een minimale uitkeringsleeftijd van 60 jaar en een maximale aanvangsleeftijd die aansluit bij de AOW-leeftijd plus vijf jaar. De uitkeringen moeten in principe levenslang zijn, hoewel onder voorwaarden een tijdelijke uitkering mogelijk is.
Fiscaal worden ODV-uitkeringen behandeld als loon uit vroegere dienstbetrekking, wat betekent dat ze progressief belast worden in box 1. Dit biedt voordelen zoals de mogelijkheid om gebruik te maken van de ouderenkorting en andere heffingskortingen. De BV kan de uitkeringen aftrekken van de winst, waardoor effectief alleen het beleggingsrendement wordt belast tegen het vennootschapsbelastingtarief.
De erfbaarheid van een ODV is beperkt maar niet uitgesloten. Bij overlijden van de DGA kan een nabestaandenpensioen worden uitgekeerd aan de partner, mits dit vooraf is overeengekomen. Afkoop van de ODV is slechts in zeer beperkte gevallen mogelijk, bijvoorbeeld bij emigratie of wanneer de uitkeringen onder een bepaalde grens blijven. Deze beperkingen waarborgen het pensioenkarakter van de regeling en de bijbehorende fiscale faciliteiten.
Conclusie: ODV als pensioenoplossing voor ondernemers
De afkorting ODV staat voor Oudedagsverplichting en vertegenwoordigt een waardevolle pensioenconstructie voor voormalige ondernemers met een slapende BV. Deze regeling combineert fiscale voordelen met behoud van zeggenschap over het pensioenvermogen, wat het tot een aantrekkelijke optie maakt voor DGA’s die hun pensioenkapitaal hebben opgebouwd binnen de eigen onderneming.
Het beheer van een ODV-BV vereist specialistische kennis van fiscale regelgeving, administratieve verplichtingen en vermogensbeheer. De complexiteit van de materie en de voortdurende wijzigingen in wet- en regelgeving maken professionele begeleiding essentieel voor het optimaal benutten van de mogelijkheden binnen een ODV-constructie.
Voor voormalige ondernemers met uitgesteld kapitaal in een slapende BV blijft de ODV een van de meest flexibele en fiscaal aantrekkelijke pensioenoplossingen. De combinatie van beheerste kosten, fiscale optimalisatie en behoud van controle maakt het tot een waardevol instrument voor een zorgeloze oude dag. Heeft u vragen over het beheer van uw ODV-BV of wilt u meer weten over de mogelijkheden voor uw specifieke situatie? Neem dan contact op voor persoonlijk advies over uw pensioenvoorziening.