Als gepensioneerde mag je in principe onbeperkt spaargeld hebben, er bestaat geen wettelijk maximum. Wel heeft de hoogte van je vermogen invloed op toeslagen zoals zorgtoeslag en huurtoeslag, en betaal je vermogensrendementsheffing over spaargeld boven bepaalde grenzen. Voor toeslagen gelden specifieke vermogensgrenzen die jaarlijks worden aangepast, terwijl pensioenkapitaal in bijvoorbeeld een pensioen BV vaak pas meetelt bij uitkering.
Wat bepaalt hoeveel spaargeld je mag hebben als gepensioneerde?
De hoeveelheid spaargeld die je als gepensioneerde mag hebben wordt niet bepaald door wettelijke maxima, maar door praktische overwegingen rond belastingen en toeslagen. In juridische zin bestaat er geen limiet op hoeveel je mag sparen, maar verschillende regelingen hebben wel vermogensgrenzen die bepalen of je in aanmerking komt voor financiële ondersteuning.
Het belangrijkste onderscheid zit in het verschil tussen ‘mogen hebben’ en de gevolgen die een bepaald vermogen heeft. Je mag bijvoorbeeld een miljoen euro op je spaarrekening hebben staan, maar dan kom je niet meer in aanmerking voor zorgtoeslag of huurtoeslag. Ook betaal je vermogensrendementsheffing over het bedrag boven de vrijstelling.
Voor gepensioneerden spelen vooral drie factoren een rol: de vermogensgrenzen voor toeslagen, de heffingsvrije voet voor de vermogensrendementsheffing, en de vraag of vermogen vrij besteedbaar is of gebonden zit in pensioenvoorzieningen. Deze factoren bepalen samen hoeveel netto inkomen je overhoudt en welke ondersteuning je van de overheid kunt krijgen.
Welke vermogensgrenzen gelden voor toeslagen als je gepensioneerd bent?
Voor zorgtoeslag en huurtoeslag gelden specifieke vermogensgrenzen die jaarlijks worden aangepast. Als je vermogen boven deze grenzen uitkomt, vervalt je recht op de betreffende toeslag volledig. Het gaat hierbij om een harde grens: één euro te veel vermogen betekent dat je de hele toeslag kwijtraakt.
Bij het bepalen van je vermogen voor toeslagen telt vrijwel alles mee: spaargeld, beleggingen, een tweede woning, en zelfs contant geld boven een bepaald bedrag. Wat niet meetelt zijn je eigen woning, inboedel, auto, en pensioenrechten die nog niet tot uitkering komen. Ook gebonden vermogen in bijvoorbeeld een pensioen BV telt pas mee op het moment dat het wordt uitgekeerd.
Een praktisch voorbeeld: stel je hebt als alleenstaande gepensioneerde een spaarsaldo dat net boven de vermogensgrens uitkomt. Dit betekent dat je de volledige zorgtoeslag misloopt, wat al snel om honderden euro’s per maand kan gaan. Het loont dus om goed na te denken over hoe je je vermogen inricht, bijvoorbeeld door een deel te schenken aan kinderen of te investeren in je eigen woning.
Hoe werkt de vermogensrendementsheffing voor gepensioneerden?
De vermogensrendementsheffing, ook wel box 3 belasting genoemd, geldt voor iedereen met vermogen boven het heffingsvrije vermogen. Dit belastingvrije bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd en is hoger voor fiscale partners die dit samen kunnen optellen. Over het vermogen boven deze vrijstelling betaal je belasting. De belastingdienst gaat uit van een fictief rendement dat je zou behalen op je vermogen, ongeacht of je dit rendement daadwerkelijk haalt. Dit fictieve rendement wordt vervolgens belast tegen een vast tarief.
Voor gepensioneerden met vermogen in een pensioen BV geldt een bijzondere situatie. Zolang het pensioenkapitaal in de BV blijft en nog niet wordt uitgekeerd, valt het buiten de vermogensrendementsheffing. Pas bij uitkering wordt het belast in box 1 als inkomen. Dit kan fiscaal voordelig zijn, vooral als je na pensionering in een lager belastingtarief valt.
Wat is het verschil tussen spaargeld en pensioenkapitaal?
Het belangrijkste verschil tussen spaargeld en pensioenkapitaal is de beschikbaarheid en fiscale behandeling. Spaargeld is vrij besteedbaar vermogen waar je op elk moment over kunt beschikken, terwijl pensioenkapitaal gebonden is aan specifieke voorwaarden en uitkeringsregels. Dit onderscheid heeft grote gevolgen voor zowel belastingen als het recht op toeslagen.
Pensioenkapitaal kan op verschillende manieren zijn opgebouwd: via een pensioenfonds van je werkgever, in een lijfrenteverzekering, of in eigen beheer via een pensioen BV. Al deze vormen hebben gemeen dat het geld niet vrij opneembaar is en pas bij pensionering of volgens vastgestelde regels mag worden uitgekeerd. Tot dat moment telt dit vermogen meestal niet mee voor de vermogenstoets van toeslagen.
Een praktisch voordeel van pensioenkapitaal is dat het tijdens de opbouwfase buiten de vermogensrendementsheffing blijft. Je betaalt pas belasting op het moment van uitkering, dan in box 1 als inkomen. Dit kan vooral gunstig zijn als je verwacht na pensionering in een lager belastingtarief te vallen. Let wel op dat sinds 2017 geen nieuwe pensioen BV’s meer kunnen worden opgericht voor pensioenopbouw in eigen beheer.
Welke tips zijn er om slim met spaargeld om te gaan als gepensioneerde?
Als gepensioneerde kun je verschillende strategieën toepassen om optimaal met je spaargeld om te gaan. Een veelgebruikte methode is het schenken aan kinderen, waarbij je jaarlijks een belastingvrij bedrag kunt overdragen. Dit verlaagt je vermogen voor de toeslagentoets en kan tegelijkertijd je kinderen helpen met bijvoorbeeld een eigen woning.
Het investeren in je eigen woning is een andere slimme zet. Je eigen woning telt namelijk niet mee als vermogen voor toeslagen, terwijl spaargeld wel meetelt. Denk aan het aflossen van je hypotheek, verduurzaming van je woning, of het aanpassen van je huis voor de toekomst. Ook het spreiden van vermogen tussen partners kan voordelig zijn, vooral als één partner onder de vermogensgrens blijft.
Wees wel alert op valkuilen bij vermogensplanning. Het te snel weggeven van vermogen kan problemen opleveren als je onverwacht hoge zorgkosten krijgt. Ook het omzetten van spaargeld in beleggingen lost het probleem niet op, want beide tellen mee voor de vermogenstoets. Plan daarom zorgvuldig en houd rekening met een buffer voor onvoorziene uitgaven.
Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten voor spaargeld bij pensionering?
Bij pensionering is het belangrijk om een goed overzicht te hebben van je totale vermogenspositie en de gevolgen daarvan. De vermogensgrenzen voor toeslagen kunnen het verschil maken tussen comfortabel rondkomen en financiële krapte. Tegelijkertijd wil je voldoende buffer houden voor onverwachte uitgaven zoals zorgkosten of woningaanpassingen.
De fiscale aspecten verdienen extra aandacht. Naast de vermogensrendementsheffing over spaargeld speelt ook de vraag hoe pensioenuitkeringen worden belast. Voor complexere situaties, zoals vermogen in een pensioen BV, is goede planning essentieel om belastingvoordelen optimaal te benutten en valkuilen te vermijden.
Een doordachte vermogensplanning vraagt om expertise, zeker als het gaat om de combinatie van spaargeld, pensioenkapitaal en fiscale optimalisatie. Bij GeldZo hebben we jarenlange ervaring met het begeleiden van gepensioneerden met pensioen BV’s en andere vormen van uitgesteld kapitaal. We helpen je graag om de beste keuzes te maken voor jouw specifieke situatie. Neem gerust contact met ons op voor persoonlijk advies over je vermogensplanning bij pensionering.
