Een directeur-grootaandeelhouder (DGA) moet minimaal 5% van de aandelen in een BV bezitten om als DGA te kwalificeren volgens de Nederlandse belastingwetgeving. Dit percentage geldt voor het totale aandelenbezit, waarbij zowel directe als indirecte aandelen meetellen. Het aandelenbezit van je partner en minderjarige kinderen wordt hierbij ook meegerekend. Voor slapende BVs met pensioen- of stamrechtverplichtingen is dit percentage belangrijk voor de fiscale behandeling in box 2.
Wat is het minimale aandelenpercentage voor een DGA?
Om als DGA aangemerkt te worden, moet je minimaal 5% van de aandelen in je BV bezitten. Dit percentage is wettelijk vastgelegd in de Wet inkomstenbelasting en bepaalt of je een aanmerkelijk belang hebt. Het maakt daarbij niet uit of je de aandelen direct in je eigen naam hebt of indirect via een andere vennootschap.
Bij het bepalen van je aandelenbezit tellen verschillende vormen mee. Je directe aandelen zijn natuurlijk het belangrijkst, maar ook aandelen van je fiscale partner worden volledig meegerekend. Heb je minderjarige kinderen? Dan tellen hun aandelen ook mee voor jouw percentage. Dit betekent dat je samen met je gezin al snel aan de 5%-grens komt.
Het onderscheid tussen stemrechten en winstrechten speelt ook een rol. Voor de DGA-status kijk je naar het economische belang, dus de winstrechten. Heb je aandelen zonder stemrecht maar wel met winstrecht? Dan tellen deze gewoon mee voor je 5%. Dit is vooral relevant bij complexere aandeelhoudersstructuren waar stemrecht en economisch belang gescheiden zijn.
Hoe bereken je het aandelenpercentage van een DGA?
Het berekenen van je aandelenpercentage lijkt simpel: deel je aantal aandelen door het totaal aantal uitgegeven aandelen en vermenigvuldig met 100. Bij een BV met 1.000 aandelen waarvan jij er 100 hebt, bezit je dus 10%. Maar in de praktijk is het vaak complexer, vooral bij verschillende soorten aandelen of familiestructuren.
Verschillende aandelensoorten maken de berekening ingewikkelder. Sommige BVs hebben gewone aandelen, preferente aandelen en stemrechtloze aandelen. Voor je DGA-status tel je alle aandelen mee die recht geven op winst, ongeacht of ze stemrecht hebben. Let op: bij de berekening kijk je naar het percentage van het totale geplaatste kapitaal, niet naar de nominale waarde van de aandelen.
Familierelaties hebben grote invloed op je totale percentage. Stel, jij hebt 3% van de aandelen en je partner heeft 3%. Dan word je toch als DGA aangemerkt omdat jullie samen 6% bezitten. Dit geldt ook voor complexere structuren waarbij aandelen via holdings of familievennootschappen worden gehouden. Het is daarom belangrijk om de hele eigendomsstructuur in kaart te brengen.
Waarom is 5% aandelenbezit belangrijk voor de belasting?
Het 5%-criterium bepaalt of je belasting betaalt in box 2 (aanmerkelijk belang) of box 1 (loon). Dit maakt een groot verschil voor je belastingdruk. In box 2 betaal je belasting over dividend en vermogenswinst, terwijl werknemers in box 1 loonbelasting betalen. Voor slapende BVs met pensioenverplichtingen heeft dit directe gevolgen voor hoe je uitkeringen belast worden.
Als DGA heb je bepaalde fiscale voordelen maar ook verplichtingen. Je kunt bijvoorbeeld dividend uitkeren wanneer het je uitkomt, wat fiscaal gunstiger kan zijn dan een vast salaris. Daarnaast kun je kosten via de BV laten lopen die voor werknemers niet aftrekbaar zijn. Voor een pensioen BV betekent DGA-status dat je meer flexibiliteit hebt in het beheer van je pensioenkapitaal.
De keerzijde is dat je als DGA geen werknemersverzekeringen hebt. Je valt niet onder de WW, WIA of Ziektewet. Dit betekent dat je zelf voorzieningen moet treffen voor arbeidsongeschiktheid of werkloosheid. Voor slapende BVs is dit minder relevant omdat je meestal geen actieve werkzaamheden meer verricht, maar het blijft belangrijk om te weten bij de afweging of je DGA wilt blijven.
Kan een DGA minder dan 100% van de aandelen bezitten?
Ja, een DGA kan zeker minder dan 100% van de aandelen bezitten. Veel BVs hebben meerdere aandeelhouders, zoals bij samenwerkingen tussen ondernemers, investeringen door derden of familievennootschappen. Zolang je maar minimaal 5% bezit, behoud je je DGA-status met alle bijbehorende rechten en plichten.
Bij gedeeld aandelenbezit komen praktische overwegingen kijken. Je moet rekening houden met medeaandeelhouders bij belangrijke beslissingen. Dit kan vooral bij slapende BVs met pensioenverplichtingen complex worden. Wil je bijvoorbeeld de BV liquideren of de pensioenaanspraken afkopen? Dan heb je mogelijk toestemming nodig van andere aandeelhouders, afhankelijk van je percentage en de statuten.
Fiscaal gezien maakt het percentage boven de 5% wel degelijk uit. Bij verkoop van aandelen of liquidatie van de BV bepaalt je aandelenpercentage hoeveel vermogenswinst aan jou toekomt. Ook bij dividenduitkeringen ontvang je naar rato van je aandelenbezit. Voor slapende BVs met substantiële reserves kan het verschil tussen 10% of 90% aandelenbezit dus aanzienlijke financiële gevolgen hebben.
Wat gebeurt er als je aandelenbezit onder de 5% zakt?
Zakt je aandelenbezit onder de 5%, dan verlies je je DGA-status en daarmee je aanmerkelijk belang. Dit heeft directe fiscale gevolgen. Je moet afrekenen over de fictieve vervreemding van je aandelen, wat betekent dat je box 2-belasting betaalt over de waardestijging van je aandelen alsof je ze verkocht hebt. Voor slapende BVs met opgebouwd vermogen kan dit een forse belastingaanslag opleveren.
De overgang naar werknemersstatus is meestal niet relevant voor slapende BVs, omdat je geen actieve werkzaamheden verricht. Wel heeft het verlies van DGA-status gevolgen voor eventuele pensioenopbouw in eigen beheer. Sinds 2017 is nieuwe pensioenopbouw in eigen beheer niet meer mogelijk, maar bestaande rechten blijven bestaan. Als je geen DGA meer bent, kun je mogelijk geen wijzigingen meer doorvoeren in je pensioenregeling.
Voor slapende BVs met pensioenverplichtingen is extra voorzichtigheid geboden. Het verlies van DGA-status kan betekenen dat je geen invloed meer hebt op het beheer van je pensioenkapitaal. Je bent dan afhankelijk van de beslissingen van de nieuwe meerderheidsaandeelhouders. Dit maakt het belangrijk om vooraf goed na te denken over de gevolgen voordat je aandelen verkoopt of overdraagt.
Conclusie: Aandelenbezit DGA in je slapende BV
Het minimale aandelenbezit van 5% is de belangrijkste grens voor je DGA-status. Dit percentage bepaalt niet alleen je fiscale positie in box 2, maar ook je zeggenschap over het beheer van je slapende BV. Voor voormalige ondernemers met pensioen- of stamrechtkapitaal in hun BV is het behouden van voldoende aandelen daarom van groot belang.
Bij het beheer van aandelen in slapende BVs komen specifieke uitdagingen kijken. Je moet rekening houden met de fiscale gevolgen van aandelentransacties, de invloed op je pensioenrechten en de praktische consequenties van gedeeld eigendom. Het is daarom verstandig om wijzigingen in je aandelenbezit zorgvuldig te plannen.
Complexe situaties vragen om professionele begeleiding. Of je nu overweegt aandelen over te dragen, je BV wilt herstructureren of vragen hebt over de fiscale optimalisatie van je aandelenbezit, deskundig advies helpt je de juiste keuzes te maken. Wil je meer weten over de mogelijkheden voor jouw specifieke situatie? Neem dan contact op voor persoonlijk advies over het beheer van je slapende BV.
